Η συμβουλευτική στοχεύει περισσότερο στο «εδώ και τώρα», στα αποτελέσματα των ενεργειών των ανθρώπων στην καθημερινή τους ζωή, ενώ η ψυχοθεραπεία προσπαθεί να εμβαθύνει περισσότερο στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου και να πετύχει μια μεγαλύτερη αναδόμηση της προσωπικότητας του.

 Η ψυχοθεραπεία δίνει έμφαση στη θεραπεία, στη διόρθωση και κατά δεύτερο λόγο στην ανάπτυξη και την πρόληψη. Ασκείται κυρίως από ψυχιάτρους και κλινικούς ψυχολόγους.

 Στη Συμβουλευτική, πρωταρχική έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη και δευτερεύουσα στη θεραπεία .

 Μια άλλη διαφορά είναι ότι η ψυχοθεραπεία μπορεί να πραγματοποιηθεί και σε κλινικά πλαίσια ενώ η συμβουλευτική λειτουργεί κυρίως σε σχολεία, πανεπιστήμια, εργασιακούς χώρους, κοινωνικές υπηρεσίες, κέντρα υγείας.

 Ως προς τις ομοιότητες τους, αυτές αφορούν τη σημασία που δίνουν και οι δύο στη σχέση ανάμεσα στον ειδικό και τον πελάτη και στους στόχους τους που δεν είναι άλλοι από την προσωπική ανάπτυξη του ατόμου.

 Συχνά είναι ασαφή τα όρια διάκρισης των δυο αυτών κλάδων.

 Οι συμβουλευτικοί ψυχολόγοι εκπαιδεύονται και προετοιμάζονται για να εργασθούν σε ατομικό, ομαδικό και οργανωτικό επίπεδο. Σε ατομικό επίπεδο ασχολούνται με όλες τις ηλικίες και τα προβλήματα που συνδέονται με αυτές. Σε ομαδικό επίπεδο εργάζονται σε διάφορα πλαίσια με στόχο την επίλυση προβλημάτων ή συγκρούσεων και με απώτερο σκοπό την προώθηση της προσωπικής και διαπροσωπικής λειτουργικότητας. Σε οργανωτικό επίπεδο, οι συμβουλευτικοί ψυχολόγοι συσκέπτονται με ομάδες εργασίας για να βοηθήσουν στην προσφορά ενός εργασιακού περιβάλλοντος που να συμβάλλει τα μέγιστα στην ανθρώπινη λειτουργικότητα και στην αύξηση της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας.

 Παραθέτουμε ενδεικτικά μερικές αρχές τις οποίες αναφέρει ο Rogers , για πολλούς ο πατέρας της Συμβουλευτικής, ως αναφορά το ρόλο του ως Συμβουλευτικού ψυχολόγου:

 1.    Στις σχέσεις μου με τους ανθρώπους ανακάλυψα ότι τελικά δε βοηθά να παριστάνω κάτι που δεν είμαι.

 2.    Ανακάλυψα πόσο μεγάλη αξία έχει να επιτρέπω στον εαυτό μου να καταλάβει έναν άλλον άνθρωπο.

 3. Η εμπειρία είναι, κατά τη γνώμη μου, η ανώτερη αυθεντία…σ΄αυτήν θα γυρίζω ξανά, για να προσεγγίσω περισσότερο την αλήθεια καθώς διαμορφώνεται σιγά σιγά μέσα μου

 4.    Το πιο προσωπικό και μοναδικό στοιχείο του εαυτού μας ίσως εκείνο που, αν το μοιραζόμασταν ή το εκφράζαμε, θα μιλούσε και βαθύτερα μέσα στους άλλους

 5.    Από την εμπειρία μου ξέρω ότι οι άνθρωποι έχουν κατά βάση θετική στάση.

 6. Η ζωή στην καλύτερη στιγμή της, είναι ρέουσα, μεταβαλλόμενη διαδικασία όπου τίποτε δεν είναι σταθερό